Grocholewski Zenon

Ksiądz Kardynał Zenon Grocholewski przyszedł na świat 11 października 1939 roku w Bródkach w Gminie Lwówek jako syn kupca Stanisława i Józefy z domu Stawińskiej. Przed narodzeniem Zenona rodzina mieszkała w Sępolnie, jednak w 1939 roku na skutek wojny jego matka postanowiła uciekać z terenu nadgranicznego i znalazła schronienie u rodziny w Bródkach. Tam na świat przyszedł Zenon, przeżywając już na początku problemy ze zdrowiem. Dwa dni po urodzeniu nowo narodzony Zenon przyjął chrzest w kościele św. Andrzeja Apostoła w Brodach. Po zakończeniu II wojny światowej rodzina Grocholewskich przeprowadziła się do Miedzichowa, a następnie do Nowego Tomyśla. Już pod koniec szkoły podstawowej młody Zenon poczuł powołanie do służby Bogu. Następnie w roku 1953 wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego w Wolsztynie. Cztery lata później, w roku 1957 rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu, które ukończył w 1963 roku. W tym samym roku przyjął święcenia kapłańskie od arcybiskupa poznańskiego Antoniego Baraniaka. Mszę prymicyjną odprawił w kościele parafialnym w Nowym Tomyślu. Trzy pierwsze lata swojej posługi wikiariuszowskiej spędził w poznańskiej parafii przy kościele pw. Chrystusa Odkupiciela na osiedlu Warszawskim. W 1966 roku arcybiskup skierował go na studia specjalistyczne z prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Prace dyplomową i doktorską napisał pod kierunkiem wybitnego hiszpańskiego kanonisty Ignacio Gordona. Praca doktorska pt. "De exclusione indissolubilitatis ex consensu matrimoniali eiusgue probatione. Considerationes super recentiores sententias rota/es" została nagrodzona złotym medalem Ojca Świętego Pawła VI. Dzięki swoim osiągnięciom został polecony do pracy w Najwyższym Trybunale Sygnatury Apostolskiej, czyli w najwyższym sądzie kościelnym, który skupia w sobie kompetencje przysługujące w prawodawstwie świeckim Sądowi Najwyższemu, Najwyższemu Sądowi Administracyjnemu oraz Ministerstwu Sprawiedliwości. Z propozycjami prowadzenia wykładów zgłosiły się do niego Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Gregoriańskiego, a także Uniwersytet Laterański oraz Studium Rotalne. Po kilku kolejnych latach, w 1980 roku ksiądz Grocholewski został kanclerzem Sygnatury Apostolskiej. Pracując tam do 1999 roku doszedł na sam szczyt hierarchii i został jej prefektem. W międzyczasie, tj. 22 grudnia 1982 roku Ojciec Święty Jan Paweł II wyniósł go do godności biskupiej, a jego biskupstwem tytularnym zostało włoskie Agropoli. W tym samym roku został członkiem komisji powołanej w celu przygotowania i opublikowania nowego Kodeksu prawa kanonicznego. Uroczyste podpisanie nowego kodeksu miało miejsce 25 stycznia 1983 roku. Od początku lat 90. XX wieku był członkiem komisji studiującej wraz z Ojcem Świętym projekt reformy Kurii, członkiem Komisji Dyscyplinarnej Kurii Rzymskiej, konsulatorem, a następnie członkiem Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych, przewodniczącym Komisji ds. Adwokatów Stolicy Apostolskiej i przy Kurii Rzymskiej, członkiem Papieskiego Komitetu Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych, prezesem Sądu Kasacyjnego Państwa Watykańskiego, członkiem komisji prawnej utworzonej do przestudiowania nowego Prawa Fundamentalnego Państwa Watykańskiego. 15 listopada 1999 roku Papież Jan Paweł II mianował arcybiskupa Zenona Grocholewskiego prefektem Kongregacji Wychowania Katolickiego. Dwa lata później, w 2001 roku Ojciec Święty wyniósł arcybiskupa Zenona Grocholewskiego do godności kardynalskiej, przyznając mu kościół San Nicola In Carcere. Kardynał Grocholewski jest ponadto prezesem Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich oraz Parlamentarnej Komisji Interdykastrialnej do Odpowiedniej Dystrybucji Księży w Świecie, członkiem Kongregacji Doktryny Wiary, członkiem Rady Specjalnej dla Oceanii Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów. Piastuje także funkcje Wielkiego Kanclerza Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego, Wielkiego Kanclerza Papieskiego Instytutu Archeologii Chrześcijańskiej, Wielkiego Kanclerza Papieskiego Instytutu Studiów Arabskich i Islamistyki. Działalność naukowa Kardynała Grocholewskiego jest imponująca. Rozprawy i artykuły naukowe szacuje się liczbę przekraczającą 700. Kardynał Grocholewski jest autorem licznych recenzji prac z zakresu prawa kanonicznego, teologii i historii prawa. Wśród nich jest również wiele recenzji (zamieszczonych w czasopismach o zasięgu światowym) prac autorów polskich. Jako prefekt Kongregacji Wychowania Katolickiego Kardynał Grocholewski był odpowiedzialny za kościelne szkolnictwo wyższe i akademickie na całym świecie. Jeżeli chodzi o wyższe szkolnictwo kościelne w Polsce, od czasu, gdy był prefektem Kongregacji Nauczania Katolickiego powstały dwa Wydziały Teologiczne na uczelniach państwowych, tj. na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz na Uniwersytecie Szczecińskim. Kardynał Grocholewski uzyskał wiele wyróżnień. Jest członkiem honorowym Papieskiej Akademii św. Tomasza z Akwinu, honorowym członkiem stowarzyszeń: Kanonistów Słowacji, Kanonistów Włoskich i Kanonistów Polskich, honorowym obywatelem dwóch miast w Stanach Zjednoczonych: Trenton (w 1988 roku) i Princeton (w 1992 roku), Agropoli we Włoszech (w 1992 roku), Levocy na Słowacji (w 1997 roku), Poznania (w 2006 roku) oraz Spezzano Albanese we Włoszech (w 2012 roku). Jest odznaczony Medalem Honorowym Polonia Semper Fidelis, za zasługi dla biografistyki polonijnej (w 1998 roku), Wielkim Medalem św. Gorazda, będącym najwyższym odznaczeniem Ministerstwa Edukacji w Słowacji za zasługi w dziedzinie rozpowszechniania wiedzy na Słowacji i o Słowacji (w 2000 roku), oraz Wielkim Krzyżem Orderu Zasłużonych dla Chile (2003). Posiada doktoraty honoris causa Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (w 1998 roku), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (w 1999 roku), Uniwersytetu w Passau (w 2001 roku), Uniwersytetu w Glasgow (w 2001 roku), Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie (w 2002 roku), Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Buenos Aires (w 2002 roku) i Uniwersytetu „Fu Jen” w Taipei na Tajwanie. Otrzymał także doktorat honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Kardynał Grocholewski obok wysokich urzędów i ogromnych obowiązków był postulatorem szczęśliwie doprowadzonych do końca beatyfikacji dwóch wielkich postaci w nieodległej i najnowszej historii poznańskiego Kościoła, a jednocześnie wspaniałych Wielkopolan: bł. Edmunda Bojanowskiego i bł. Sancji Janiny Szymkowiak. Jest autorem licznych opracowań monograficznych dotyczących małżeńskiego prawa kanonicznego. Wiele jego prac dotyczy kanonicznego i administracyjnego prawa procesowego oraz organizacji trybunałów kościelnych. Działalność Kardynała Grocholewskiego w pracach nad nowym Kodeksem prawa kanonicznego i nad reformą Kurii Rzymskiej zaowocowała szeregiem publikacji dotyczących tak materialno-prawnej, jak i procesowej warstwy kodeksu z roku 1983 oraz organizacji władz Kościoła. W dniu 21 lutego 2011 został promowany do rangi kardynała prezbitera. W 2013 roku Kardynał Zenon Grocholewski obchodził w Poznaniu złoty jubileusz, czyli 50-lecie święceń kapłańskich. W 2015 został członkiem kolegium ds. odwołań od wyroków dotyczących przestępstw zastrzeżonych w Kongregacji Nauki Wiary. 31 marca 2015 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z urzędu prefekta Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej. Był uczestnikiem konklawe w 2005 i 2013 roku. Posługuje się także językiem włoskim, łaciną, francuskim, hiszpańskim i angielskim. Uchodzi za jednego z najlepszych współczesnych znawców prawa kanonicznego. Postanowieniem Prezydenta RP z dnia 9 listopada 2009 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.



Bibliografia:

Prokop Krzysztof, Polscy kardynałowie, Kraków 2001, s. 399-409 Strony internetowe: www.episkopat.pl, www.archpoznan.pl, www.miedzichowo.pl, www.kul.pl, www.nauka-polska.pl